استانداردهای رنگ کابل شبکه پایان سردرگمی در سوکت‌زنی
اگر تا به حال موقع سوکت‌زنی کابل شبکه دچار شک و تردید شده‌اید که کدام رنگ به کجا می‌رود، یا تفاوت بین استانداردهای T568A و T568B را نمی‌دانید، جای درستی آمده‌اید. در این مقاله به‌صورت کامل و با زبان ساده، استانداردهای رنگ‌بندی کابل شبکه را رمزگشایی می‌کنیم تا برای همیشه با سردرگمی در سوکت‌زنی خداحافظی کنید.
کابل شبکه چیست و چرا رنگ‌بندی دارد؟
کابل شبکه یا Ethernet Cable واسطه‌ای برای انتقال داده بین تجهیزات شبکه مثل مودم، روتر، سوئیچ و کامپیوتر است. این کابل‌ها معمولاً از چند زوج سیم مسی تشکیل شده‌اند و هر زوج سیم با رنگ‌بندی مشخصی از دیگر زوج‌ها متمایز می‌شود.
رنگ‌بندی این سیم‌ها اتفاقی نیست. برای برقراری ارتباط صحیح و جلوگیری از تداخل سیگنال، باید ترتیب سیم‌ها در هر دو طرف کابل (سوکت‌ها) بر اساس استانداردهای مشخص رعایت شود.
آشنایی با زوج‌های رنگی در کابل شبکه
کابل شبکه معمولاً از ۸ رشته سیم نازک تشکیل شده که به صورت ۴ زوج (twisted pair) به هم تابیده شده‌اند.
رنگ‌بندی استاندارد این زوج‌ها به شکل زیر است:
- زوج 1: سفید-نارنجی و نارنجی
- زوج 2: سفید-سبز و سبز
- زوج 3: سفید-آبی و آبی
- زوج 4: سفید-قهوه‌ای و قهوه‌ای
این رنگ‌بندی در تمامی کابل‌های استاندارد CAT5e، CAT6 و CAT6a یکسان است.
تفاوت استاندارد T568A و T568B در سوکت‌زنی
استاندارد T568A:
استاندارد T568B:
نکته مهم: تفاوت اصلی این دو استاندارد در جابجایی زوج‌های نارنجی و سبز است.
کابل مستقیم (Straight-Through) یا کراس‌اور (Crossover)؟
بسته به اینکه چه تجهیزاتی را به هم متصل می‌کنید، نوع چینش دو سر کابل متفاوت است:
اگر هر دو سر کابل از یک نوع استاندارد (مثلاً T568B ↔ T568B) پیروی کنند، کابل مستقیم است. مناسب برای اتصال کامپیوتر به سوئیچ یا مودم.
اگر دو سر کابل از دو استاندارد متفاوت باشند (مثلاً T568A ↔ T568B)، کابل کراس‌اور خواهد بود. مناسب برای اتصال مستقیم دو کامپیوتر یا دو سوئیچ بدون نیاز به تجهیزات واسط.
چرا اکثر شبکه‌ها از T568B استفاده می‌کنند؟
در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، استاندارد رایج T568B است، چرا که با تجهیزات مخابراتی قدیمی سازگاری بهتری داشته و بیشتر تکنسین‌ها با این نوع آشنایی دارند. اما در برخی پروژه‌های جدید (به خصوص در محیط‌های دانشگاهی یا نظامی)، T568A نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مراحل سوکت‌زنی کابل شبکه به زبان ساده
برش دقیق کابل: با استفاده از آچار مخصوص، پوشش پلاستیکی کابل را جدا کنید.
مرتب کردن سیم‌ها: رشته‌ها را از هم باز کنید و طبق استاندارد دلخواه (A یا B) بچینید.
کوتاه‌سازی و صاف کردن: سیم‌ها را به طول برابر برش دهید و آن‌ها را صاف کنید.
قرار دادن در سوکت RJ45: سیم‌ها را درون سوکت قرار دهید، به‌طوری‌که تا انتهای سوکت برسند.
پرس کردن: با آچار مخصوص، سوکت را فشار دهید تا سیم‌ها کاملاً در جای خود فیکس شوند.
اشتباهات رایج هنگام سوکت‌زنی کابل شبکه
استفاده از دو استاندارد متفاوت در دو سر کابل بدون قصد ایجاد کابل کراس‌اور
مرتب نکردن کامل رشته‌ها پیش از وارد کردن در سوکت
استفاده از کابل با کیفیت پایین یا سوکت نامناسب
استفاده از ابزار غیراستاندارد برای پرس سوکت
چطور مطمئن شویم کابل درست سوکت‌زنی شده؟
پس از انجام سوکت‌زنی، با استفاده از تستر کابل شبکه (Cable Tester) می‌توانید صحت ترتیب سیم‌ها را بررسی کنید. این دستگاه نشان می‌دهد که آیا هر پین در یک سر کابل به پین درست در سر دیگر متصل شده است یا خیر.
کدام استاندارد برای شما بهتر است؟
اگر در حال راه‌اندازی شبکه‌ای جدید هستید و همه تجهیزات در اختیار دارید، استفاده از T568B پیشنهاد می‌شود.
اگر تجهیزات خاصی دارید که طبق T568A تنظیم شده‌اند (مثلاً بعضی از تجهیزات VoIP یا دانشگاهی)، از همان استاندارد پیروی کنید.
در هر صورت، مهم‌ترین نکته این است که در هر کابل، هر دو سر باید یک استاندارد داشته باشند، مگر اینکه عمداً بخواهید کابل کراس‌اور بسازید.
خدمات تخصصی کابل‌کشی و شبکه تیم تخصصی توسط ایران الک
اگر در اجرای شبکه، سوکت‌زنی یا انتخاب نوع کابل سردرگم هستید، ما در ایران الک با تیمی حرفه‌ای آماده ارائه مشاوره، تأمین تجهیزات اورجینال و اجرای تخصصی کابل‌کشی ساخت‌یافته هستیم.